Kempisch Heideschaap
BESCHRIJVING
De Kempische Heideschapen worden gehouden in het natuurgebied de Kempen, in het zuiden van Nederland en het noorden van België. Het is een middelgroot schaap, met een gemiddelde schafthoogte van ongeveer zeventig centimeter. Volwassen rammen wegen maximaal zeventig kilogram en ooien zestig kilogram. De schapen zijn hoofdzakelijk wit, met een gekleurde neus en vaak gekleurde hoeven (bruin of zwart). Ze hebben vaak lichtbruine vlekken op hun kop en poten. Sommige dieren hebben voskleurige of bruingevlekte koppen, maar meestal is de kop helemaal wit. De kop is bedekt met kort, zijdeachtig haar. Ze dragen geen hoorns, en zijn onbewold tot achter de oren. Ook de buik en poten zijn onbewold, soms ook de keel. Het Kempische Heideschaap is een sterk, zelfvoorzienend ras. Ongeveer de helft van de ooien baart één lam per jaar, de andere helft baart een tweeling.
CULINAIR GEBRUIK
Het ras staat bekend om zijn lekkere vlees. Het vlees wordt voornamelijk gebraden, soms ook gekookt. Kempenlam is een seizoensproduct. De eerste lammeren zijn beschikbaar in mei, maar het culinaire seizoen van het Kempenlam begint echt in augustus en loopt door tot december omdat de lammeren de tijd krijgen om op te groeien. Vroeg in het seizoen is de combinatie met witte asperges erg populair.
ONTDEK HET ARK VAN DE SMAAK BOEK
Wil je meer weten over voedsel en verhalen lezen over gastronomische erfgoed? Bekijk het boek “DE ARK VAN DE SMAAK” in onze webshop.
Huidige situatie
Vanaf de twintigste eeuw werden de manieren van veehouderij en akkerbouw intensiever, waardoor de rol van de schapenhouderij minder belangrijk werd. Tussen 1900 en 1965 daalde het aantal Kempische Heideschapen van veertigduizend tot bijna nul en de heide nam enorm af in omvang. Natuurbeschermers begrepen echter het belang van de grazende schapen en in 1967 werd Stichting Het Kempische Heideschaap opgericht. In 2005 stond het aantal schapen weer op ongeveer tweeduizend. Inmiddels worden volgens de stichting meer dan zesduizend door het stamboek goedgekeurde Kempische Heideschapen ingezet voor het beheer van natuurterreinen in Noord-Brabant en Limburg en wordt het ras beschouwd als uit de gevarenzone. Het schapenras speelt een cruciale rol bij het behoud van natuurgebied de Kempen en het vlees is van hoge kwaliteit. Genoeg reden om zowel het ras als deze manier van natuurbeheer en schapenhouderij te beschermen.
Manier van houden
De meeste lammeren worden geboren in februari en maart. De schapen produceren vlees, melk, wol en mest. Ze worden jaarrond buiten gehouden en grazen op de heide. Ze vormen een belangrijk onderdeel van het ecosysteem van de Kempische Heide. De mest van de schapen verrijkt de arme grond en de begrazing houdt de plantengroei in toom. Zoals andere heideschapen speelt ook het Kempische Heideschaap een belangrijke rol voor de biodiversiteit van het heidelandschap.