De Ark van de Smaak in Nederland: we hebben het boek eindelijk met jullie kunnen delen. Ontzettend trots zijn we. We hebben dit natuurlijk niet alleen gedaan. Zonder onze sponsors was het boek niet tot stand gekomen. Onze ‘ambassadeurs’, noemen we ze. Er zijn verschillende Nederlandse organisaties en bedrijven, die het Ark van de Smaak boek zó belangrijk vonden, dat ze ons hebben ondersteund in de realisatie ervan. Mede door hun contributies is het boek tot stand gekomen. Het project is gesteund door: Patagonia, Koninklijke Nederlandse Slagers, Food Cabinet, Indezon werken, Marqt, WE DESIGN FOOD, Eldense Blauwe, Stichting Zeldzame Huisdierrassen, Badhotel Bruin, kwaliteitsdrukkerij Tuijtel, en Ca’ Palazzo. Een aantal uit deze zeer uiteenlopende groep organisaties deelt met ons wie ze zijn, en waarom ze wilden helpen dit boek tot stand te brengen.
Onze ambassadeurs vertellen
Drukkerij Tuijtel heeft niet alleen het drukken van het boek voor zich genomen, maar heeft ons ook verder ondersteund. De duurzame drukkerij onderstreept het belang van hun manier van ondernemen: “Maatschappelijk verantwoord ondernemen zit in ons DNA. Wij vinden het van belang dat zowel de huidige als de toekomstige generatie op een gezonde en duurzame wijze kan samenleven. Jullie boek spreekt ons in het bijzonder aan.”
Het belang van maatschappelijke verantwoord ondernemen wordt beaamd door WE DESIGN FOOD, een bedrijf dat food concepten ontwikkelt. Als consultants zijn ze bij WE DESIGN FOOD altijd met het hele plaatje bezig. Voor hen is duurzaamheid breder dan alleen de ingrediënten. Ze leggen ook de nadruk op het belang van de lokale context. “Als je kijkt naar koksopleidingen, is dat vaak Frans klassiek. Ik denk dat het nu tijd is om een bepaalde eetcultuur aan te stippen, en tegenwicht te bieden tegen grote partijen die bepalen wat er op de menukaart staat.” Ze erkennen het belang van de kleine producent, en de beschikbaarheid van hun producten binnen het voedselsysteem: “Dat is wel waar we naartoe moeten, willen we onze biodiversiteit en eetcultuur onderschrijven.”
Een voedselsysteem met toekomst. Dat is waar ze bij Food Cabinet campagne voor voeren. Al voor de oprichting van het campagnebureau in 2012 hadden ze sterke affiliaties met het Slow Food Youth Network, en dus hebben ze zich altijd verbonden gevoeld met de initiatieven van Slow Food. “We zagen dat dit boek met veel liefde is gemaakt en wilden het daarom ook graag bij onze eigen achterban onder de aandacht brengen en hen laten kennismaken met de verhalen achter ons eten.”
De verhalen achter ons eten. Ze zijn eindeloos. In het voormalige fruitdorp Elden, vormen Kittie en Henk van Rheede de maatschap Eldense Blauwe. Met hun uitgebreide kennis over de geschiedenis van dit Ark van de Smaak product, promoten en telen ze zonder winstoogmerk de Eldense Blauwe pruim. Hun pruimendelicatessen zetten ze lokaal af, en ze werken samen met producenten met andere historische rassen in Park Lingezegen, onder de naam ‘Heerlijk Lingezegen’. Henk en Kittie: “Het boek is voor ons een geschenk uit de hemel. Het vraagt bij een breed publiek aandacht voor smaakvolle heerlijke historische rassen…”, Ze benadrukken het belang van het blijven waarderen van deze rassen: “Enerzijds om blijvend van de unieke smaken te kunnen genieten. Anderzijds ten behoud van het bijbehorende Nederlandse cultuurlandschap.”
Bij de Nederlandse voedselgeschiedenis hoort ook een rijkdom aan ambacht. Juist daarom heeft Koninklijke Nederlandse Slagers (KNS), de belangenbehartiger voor de Nederlandse ambachtelijke slager, de Ark van de Smaak gesteund. Ze vertegenwoordigen zo’n 1500 bedrijven waarbij ambacht en vakmanschap centraal staan. “Een slager is natuurlijk een specialist pur sang. Die is opgeleid om vlees op een manier te bewerken zodat de kwaliteit optimaal is. Het boek is eigenlijk een ode aan ambacht en vakmanschap. Er is aandacht voor de korte keten. En juist ook de bijzondere aspecten zoals de vleesrassen, vergeten vleeswaren, en ook de oorsprong van de Nederlandse slagerij.”
Veel van die rassen zijn vergeten, of dreigen uit te sterven. Stichting Zeldzame Huisdierrassen (SZH) zet zich al jaren in voor het behoud van de variatie van boerderij en huisdieren van Nederlandse oorsprong. ‘Serve it to save it’, is het motto van de Ark van de Smaak. SZH houdt er een gelijksoortig motto op na: “We zeggen weleens ‘red een ras, eet ‘m op!’ Met dit boek komt zoveel eetbaar erfgoed bij elkaar. Het verzamelwerk laat zien wat we nog hebben, wat we moeten koesteren en waar we vooral ook lekker mee aan de slag moeten.”
Aan de slag met gezond en goed geteeld voedsel staat hier centraal: Marqt is een ‘supermarkt’-bedrijf. Al willen ze zichzelf niet helemaal zo neerzetten. “De winkel voor de lekkerbekken”, noemen ze het: “Heerlijke verse producten, verse vis, kaas, groenten, fruit. Heel veel biologisch.” Bij Marqt waren ze al sinds de kennismaking met het Ark boek erg enthousiast over het initiatief. Het feit dat vergeten groenten, en oude teeltwijzen worden belicht, sluit goed aan bij hun bedrijf en denkwijze.
Het enthousiasme voor dit project wordt ook beaamd door voorzitter van Slow Food Brabant Ariën de Haan, die met zijn bedrijf ‘Indezon Werken’ het project heeft gesteund: “Ik ben al jarenlang geïnteresseerd in bijzondere streekproducten. Als je naar bijvoorbeeld Italië kijkt, zie je heel veel boeken over de gastronomie. Ik ben nu heel erg trots dat er ook een boek is vol met de Nederlandse gastronomie.” Naast dat Indezon Werken zich bezighoudt met duurzaam wonen, investeert het bedrijf ook in duurzame voedingsbedrijven. Vanuit dit oogpunt hebben ze het Ark van de Smaak boek gesteund.
Ten slotte is er ook steun gekomen vanuit Vlieland: Badhotel Bruin, een van de oudste boutique familiehotels van Nederland. Vanuit sympathie voor dit soort nieuwe ontwikkelingen is de eigenaresse met het hotel onderdeel geworden van de ambassadeurs van ons gastronomisch erfgoed.
Bij Slow Food Nederland zijn we ontzettend blij om te merken hoeveel animo er is voor projecten als het boek ‘de Ark van de Smaak in Nederland’. De roep om good, clean & fair eten wordt luider. Bedrijven en organisaties over het hele land, van zeer uiteenlopende soort erkennen de waarde. De waarde van de kleine producent. De waarde van traditionele teelt- en bereidingswijze. De waarde van deze 100 prachtige voedselproducten. We zijn dankbaar voor hun steun, en zijn gemotiveerder dan ooit om te blijven werken voor een eerlijk en schoon voedselsysteem.
Slow Food Nederland
Websites:
Koninklijke Nederlandse Slagers