De liefde achterna…
Er zijn de laatste jaren wel meer Nederlandse bakboeken gepubliceerd, altijd ge- schreven door (thuis)bakkers met diepe Nederlandse roots. Des te opmerkelijker is een boek dat een paar maanden geleden alweer zijn derde druk beleefde, geschreven door iemand die in Brits Guyana geboren en getogen is en Indiase voorouders heeft. Ik bedoel Gaitri – je spreekt die naam bijna net zo uit als je hem schrijft – Pagrach-Chandra.
Ze groeide op in compounds op Caribische suikerplantages, leerde daar de Britse eetcultuur kennen, studeerde ook in Canada en Spanje en ontmoette in dat laatste land haar man Henk, met wie ze in 1979 trouwde. Sindsdien woont ze in de Betuwe.
G: ‘Ik heb altijd belangstelling voor eten gehad, en op de middelbare school was voedingkunde zelfs een van mijn examenvakken. Ik moest voor mijn eindexamen laten zien hoe allerlei rijsmiddelen werken. Fascinerend.’
Je hebt je in Nederland volop in de taal, de cultuur en de gastronomie gestort. Wat is er voor iemand als jij zo bijzonder aan de Nederlandse banketbakkerij, vergeleken met bijvoorbeeld de Britse?
G: ‘Twee dingen. Op de eerste plaats dat ze hier zo veel specerijen en amandelspijs verwerken. Speculaas, gemberbolussen, banket… Heerlijk! Maar het viel me ook op dat iedereen hier zijn lekkers bij de banketbakker haalt. Ik was eraan gewend dat je je eigen dingen bakt, niet alleen voor jezelf en je gezin maar ook voor bijvoorbeeld je buren. Die brengen de schaal dan terug met hun eigen lekkers erin. Ik weet wel dat ook Italianen en Spanjaarden het liefst naar de banketbakker gaan, maar vanuit mijn achtergrond is dat vreemd. Het kan overigens best zijn dat er in coronatijd iets veranderd is op dat gebied. Bij het begin van de crisis was er zelfs een tekort aan meel. Dat kan alleen maar betekenen dat “iedereen” is gaan bakken.’
Wat viel je nog meer op toen je in Nederland kwam?
G: ‘Dat de mensen hier zo recht-voor-z’n-raap zijn. Je weet altijd waar je aan toe bent. Zelf vind ik dat prettig, maar mijn familie vindt me een Nederlander geworden… In mijn dorp is iedereen overigens heel vriendelijk en spontaan. Zeker als je kinderen hebt, raak je makkelijk met mensen aan de praat. Maar vooral in het begin praatten mensen vaak in het Engels tegen me terug, en dat maakt het best moeilijk om Nederlands te leren. En ook heel raar is dat veel Nederlanders zich lijken te schamen voor hun eetcultuur. Als je daarnaar vraagt, zeggen ze bijna altijd dat ze geen eetcultuur hébben. Onbegrijpelijk.’
Waarom ben je dit boek gaan schrijven?
G: ‘Ik ging gewoon uit nieuwsgierigheid regelmatig naar het Oxford Symposium on Food and Cookery. Dat is een jaarlijkse verzamelplaats voor mensen die zich voor de eetgeschiedenis interesseren. Daar ontmoette ik Tom Jaine, de uitgever van het fantastische Prospect Books – een van de weinige uitgeverijen met een echte belangstelling voor cultuur en geschiedenis. Hij wilde dat ik voor de Britse markt een boek over de Nederlandse keuken schreef. Ik heb dat idee omgebogen tot een bakboek em ben daarvoor diep in vijf eeuwen Nederlandse eetcultuur gedoken. Zo ontstond Windmills in my Oven, dat in 2002 verscheen. Mijn Nederlandse bakboek is daar weer een uitvloeisel van. Het was hier meteen een succes en is zelfs uitgeroepen tot ‘kookboek van het jaar 2012’. Het valt hier in de smaak!
Het Nederlands Bakboek
Recepten en historische verhalen voor de thuisbakker. , Uitgeverij Kosmos, € 17,50
Foto: Jacqueline Fuijkschot
Gaitri is naast bakspecialist, ook keramist. Ze maakt beeldjes van vrouwen uit Guyana en schrijft er verhalen bij. Hiernaast Miss Lady, die huis-aan-huis brood en gebak verkoopt. ‘Vers brood! Heet-heet-heet uit de oven! Tennisbollen, boterflappen, vlechtbrood, pone! Bonenbroodjes! Kokoskoeken! Hier heb je je verse brood en gebak!’
bijdrage: Jacques Meerman
reactie: communicatie@slowfoodamsterdam.nl