De meeste van ons genieten weleens (of met enige regelmaat) van chocola. Aangezien in Nederland geen cacao groeit, is het per definitie geen lokaal product. Hierdoor zou je de duurzaamheid van de lekkernij in twijfel kunnen trekken. Daarom stellen wij de vraag: “Hoe Good, Clean & Fair kan chocolade eigenlijk zijn?” En ook: “Wie spelen er eigenlijk allemaal een rol in de chocoladeketen?” We spraken importeur Norbert Mergen en bezochten chocolademaker Latitude Craft Chocolate.
De importeur: Norbert Mergen van ClearChox
Duurzame en eerlijke chocolade van hoge kwaliteit is lastig te vinden. Importeur Norbert Mergen vertelt dat hij met ClearChox in dat gat gesprongen is: “We zijn 12 jaar geleden begonnen om echt goede chocola op de markt te brengen. De meeste mensen zijn gewend aan de chocola uit de supermarkt, die vooral veel suiker bevat en eigenlijk niet echt naar chocolade smaakt.” ClearChox importeert chocoladerepen van hoge kwaliteit, die bij voorkeur in het land van herkomst worden geproduceerd, en waar over de hele keten eerlijk aan wordt verdiend. De kwaliteit van chocolade hangt sterk af van de kwaliteit van de cacaoboon, de fermentatie, en de verdere verwerking. Deze repen verkoopt Norbert vervolgens aan winkels in Nederland en andere Europese landen. Ook de verpakking van de repen wordt vaak in het land van herkomst ontworpen,. Hiermee onderscheidt ClearChox zich van wat in de wereld van de chocola de norm is: cacaobonen importeren en in Europa verwerken. Norbert legt uit waarom: “Wij zijn geen ontwikkelingsbedrijf, maar we vinden wel dat er een eerlijke vergoeding moet zijn voor iedereen. We willen alles weten: ook wat de cacaoboer per kilo krijgt. Dat moet beduidend meer zijn dan de geldende marktprijs.” De kwaliteit moet dus goed zijn, en het verdiende geld moet eerlijk verdeeld worden. Juist daarom ligt de nadruk op zoveel mogelijk produceren in het land van herkomst.
Norbert vertelt dat in de tussentijd bij de bron van de productie van chocola ook veel veranderd is: “In de landen van herkomst was het maken van chocola 12 jaar geleden nog ongebruikelijk; althans, chocola die wij hier lekker vinden. Dat is ondertussen enorm veranderd, zodanig dat wij nu bijvoorbeeld uit Uganda echt geweldige chocola halen waar menig Europese chocolademaker niet tegenop kan!” Met chocolade die wij hier lekker vinden wordt de chocoladereep zoals we die hier kennen bedoeld. De cacaoboon wordt in de landen van herkomst op allerlei andere manieren gebruikt.
Chocola is in Nederland per definitie geen lokaal product. Past chocola zoals ClearChox deze importeert wel bij Slow Food?
Norbert: “Jullie slogan, Good, Clean en Fair, daar heb je het al eigenlijk. Lekker, puur en eerlijk. Hier groeit geen cacao. We moeten lokaal produceren wat we lokaal kunnen verbouwen. Als dat niet kan, dan is dit de manier. Of stoppen. Maar als we wel zulke producten importeren, maak dan gebruik van de kracht van die landen waar het wel groeit.” Vandaar dat Norbert ook wil dat alle chocola die hij verkoopt volledig traceerbaar is. Die transparantie zorgt voor vertrouwen in de kwaliteit en duurzaamheid.
De chocolademaker & cacaoboer: Latitude Craft Chocolate
Latitude Craft Chocolate is een van de chocolademakers waarvan Norbert importeert. In de Ugandese hoofdstad Kampala wordt in een karakteristiek wit pand op ambachtelijke wijze chocola van hoge kwaliteit gemaakt. De herkomst van de cacao is hiervoor cruciaal: het bedrijf werkt samen met meer dan 2500 kleinschalige cacaoboeren in het westen van Uganda. Met ondersteuning van Latitude zorgen de boeren voor de hoogste kwaliteit, 100% biologische cacaobonen. Nadat de cacaobonen in de buurt van de boer hun eerste verwerking ondergaan, worden ze naar Latitude in Kampala vervoerd. Daar wordt er vervolgens door een klein team Ugandezen chocola van gemaakt. Het glanzende uiterlijk en de ‘knak’ als je de reep breekt is voor kwaliteitschocolade erg belangrijk. Het typerend geluid als je de reep breekt is een manier om de goede textuur van chocolade te herkennen. De reep moet gemakkelijk breken, maar niet zacht zijn. Een van de chocolademakers vertelt vol trots: “Onze ‘knak’ is echt een van de beste!”
Latitude zorgt ook voor financiële zekerheid van de boeren: er wordt maar ongeveer 6 maanden geplukt. Gedurende de rest van het jaar kunnen de boeren bij Latitude een microlening krijgen om die tijd te overbruggen. Doordat de reep in het land zelf wordt gemaakt en verpakt, wordt het meeste geld ook echt verdiend in Uganda. Er gaat ontzettend veel zorg en aandacht naar het telen en het verwerken van de bonen. En dat proef je.
Norbert, wil je nog iets zeggen tegen de lezers, tegen de leden van Slow Food, en tegen alle andere liefhebbers van chocolade?
“Er is geen goede chocola verkrijgbaar voor minder dan €4,- per 100 gram. Als dat wel zo is, dan klopt er iets niet. Of de boer wordt niet betaald, of de productie is slecht. Meestal is het een combinatie van beide. Als je alles optelt – wat krijgt de boer, wat kost het transport, wat zijn de productiekosten – dan kom je minimaal op dat bedrag van €4 per 100 gram uit. Als je dat accepteert, gaat het beter. Probeer chocolade zoveel mogelijk te proeven, en vergelijk het met wijnen. Je kunt daar een groot parallel in zien. In chocolade zitten net als bij wijn, grote verschillen in smaak.”
ClearChox werkt met chocola uit Ecuador, Madagaskar, Indonesië, India, de Filipijnen, Uganda, Colombia, Grenada en de Dominicaanse Republiek.
Bezoek de website van ClearChox
Bezoek de website van Latitude Craft Chocolate
*Bean to bar betekent oorspronkelijk van de boon (waarmee de boer wordt bedoeld) tot de reep; de herkomst en kwaliteit van de cacao is traceerbaar. Maar de grootindustrie gebruikt het letterlijk: van een cacaoboon chocola maken.
Foto’s // Latitude Craft Chocolate