Per 1 juni houdt het bedrijf Brandroodkaas in Ede op te bestaan. Na meer dan 15 jaar kaasmaken, eerst door Michiel Cassuto, en de laatste jaren door Arjan en Karina Schermer wordt het bedrijf noodgedwongen opgeheven. De kaasvoorraad en de runderen worden verkocht. Arjan: “Onze kaas was geen gemakkelijke kaas om te maken en kost ook meer melk per kilo kaas dan bijvoorbeeld goudse terwijl de productie van het Brandrode rund laag is.” Er blijven daarmee nog slechts 2 bedrijven binnen het Slow Food Presidium over die Brandrode runderen melken en de melk verkopen. Meer informatie over het Brandrode rund.
Tekst // René Zanderink
Blaarkopkaas
Jarenlang werd kaas gemaakt van een ratjetoe aan runderrassen en onbekende herkomst, Boeren Goudse Oplegkaas kon van diverse koeienrassen gemaakt worden. Alleen schapenkaas werd in Nederland van specifieke rassen gemaakt, het Fries-Zeeuwse melkschaap of de melktypische Texelaar, en vrijwel alle geitenkaas wordt op enkele uitzonderingen (bonte geit van Brömmels in Winterswijk) van melk van witte geiten gemaakt. In het buitenland is het gemeengoed dat 1 ras garant staat voor een bepaalde kaas, denk aan de Franse Abondance. In de jaren ’80 kwam Remeker met kaas van Jersey runderen, maar er is ook kaas van Blaarkoppen. In Groningen werd tot voor kort alle kaas anoniem aan de melkfabriek geleverd. Net over de grens in noord-Drenthe is vorig jaar midden in de coronacrisis Maurits Tepper met zijn vrouw Jessica op de Eytemaheert gestart met een eigen kaas van blaarkopmelk. Ze zijn daarmee na de Binnenveldse Hooilanden in Bennekom (gemaakt door Meester Affineurs in de Gelderse Vallei) en de Sophiahoeve in Warmond (met hun Boeren Leidse kaas met sleutels) minimaal het derde 100% zuivere blaarkopbedrijf met kaas uitsluitend gemaakt van eigen blaarkoprunderen. Voor een complete lijst, zie: Blaarkopproducten. Zowel de Blaarkop als het Brandrode rund zijn opgenomen in de Nederlandse Ark van de Smaak, binnenkort te zien in het boek over de 100 items van de Nederlandse Ark. Griene Tsiis is een ‘groene kaas’ (door de toevoeging van peterselie) die wordt gemaakt van melk die afkomstig is van Friese roodbonte koeien die op de klassieke Friese kophalsromp boerderij De Heidepleats uit 1884 worden gemolken.
Dergelijke kazen zijn niet alleen lekker maar bevorderen ook de herkenbaarheid en biodiversiteit. Meer biodiversiteit bevordert meer smaken en meer variatie, minder monocultuur, ook in de wereld van de kaas.