Voor 40e bijeenkomst van het Slow Food Utrecht professionalsnetwerk werden we gastvrij ontvangen door ons lid Krista van de Steeg. Zij werkt sinds 1,5 jaar bij Odin Foodcoop als medewerker marketing en communicatie. Lees hier het verslag van wederom een prachtige rondleiding!
100% biologisch
Directeur Merle Koomans van den Dries vertelt ons hoe zij 14 jaar geleden bij Odin is gekomen en dat zij zich nog steeds sterk verbonden voelt met de kernwaarden van Odin. Die zijn na 36 jaar nog dezelfde: alle producten 100% biologisch en liefst bio-dynamisch, weten waar de producten vandaan komen, eerlijke relaties met de leveranciers, winst draait niet alleen om geld, aandacht voor een gezonde, schone en leefbare aarde. Zowel de klanten/leden als het personeel ondersteunen deze kernwaarden en dragen ze uit.
Van groentetassen naar winkels
Odin startte als groothandel, importeerde en exporteerde en leverde wekelijks groenteabonnementen aan consumenten. Aan deze groentetassen dankt Odin zijn bekendheid bij het grote publiek. Door het leveren van de tassen is er rechtstreeks contact met de consument. In de tas gaat een nieuwsbrief met achtergrondinformatie en recepten. Van reacties van consumenten wordt geleerd.
Toen diverse biologische winkels om hulp vroegen, was dat een mogelijkheid voor Odin om nog dichter bij de consument te komen. Inmiddels heeft Odin 23 winkels, allemaal in eigen beheer. Wekelijks levert Odin nog steeds 2800 pakketten, maar dat waren er ooit 28.000! Het accent is dus fors verschoven en dit is het gevolg van het ruimere aanbod in de winkels en online. De consument kan nu zelf zijn keuzes maken.
Coöperatie en leden
In totaal heeft Odin inmiddels 600 mensen in dienst en de coöperatie telt ruim 8200 leden. Deze leden zijn consumenten, medewerkers en kapitaalleden (stichtingen en verenigingen met eenzelfde doelstelling). Om als consument lid te worden van Odin, betaal je € 100 voor een participatie (die je terugkrijgt als je je lidmaatschap opzegt) en een maandbedrag. Daarmee ontvang je korting op je boodschappen in de winkel of online.
De organisatiestructuur is inmiddels veranderd. Van coöperatie waarin alle leden hoofdelijk verantwoordelijk waren, is Odin veranderd naar een organisatie waarbij alle aandelen zijn ondergebracht in de Holding Odin. Daaronder opereren werkmaatschappijen als de distributiecentra, de bezorgdienst, de winkels, de boerderij en de imkerij.
Leveranciers zijn geen lid van de coöperatie. Om met leveranciers een eerlijke prijs overeen te komen zijn goede gesprekken nodig, wat soms lastig is. Aandacht voor goed relatiebeheer blijft belangrijk en blijkt ook een leerproces. Op de vraag waarom het voor kleine producenten moeilijk is om aan Odin te kunnen leveren, antwoordt Merle dat Odin daar nu meer open voor staat en dat kwaliteit en passie eveneens behoren tot hun kernwaarden.
Merle besluit haar presentatie bevlogen. Ze vindt de vegetarische winkel aan de Ceintuurbaan in Amsterdam een interessant project en hoopt dat Odin over 5 jaar nog krachtiger is, iets eigenwijzer ook en zo nodig stopt met bepaalde activiteiten en minder compromissen sluit.
Communicatie: van intern naar extern
Krista vult aan met het schetsen van een belangrijke verandering binnen Odin: van intern gericht naar meer extern gericht. Zo is er momenteel veel aandacht voor het bereiken en informeren van jongeren. Odin werkt bijvoorbeeld samen met organisaties als Greenpeace en Food for thougt. Binnenkort gaat de film “The biggest little farm” in Nederlandse première.
David Egelmeers is verantwoordelijk voor marketing en communicatie binnen Odin en voor de online verkoop. Hij vertelt ons over de activiteiten op zijn afdeling. Met slechts 3 fte besteden ze toch het liefst zo weinig mogelijk uit. Ze zorgen voor teksten, foto’s, vormgeving en printen ook nog zelf. David is ook transparant over de kengetallen. Odin heeft 260 leveranciers, 800 groothandelsklanten en levert 7500 producten. Er komen 35.000 klanten in hun winkels en van de 70 miljoen euro omzet is de helft omzet in de eigen winkels.
Logistiek en duurzaamheid
David verzorgt ook de rondleiding door zowel kantoor als distributiecentrum. Het grote droogwaren-distributiecentrum staat in Marum, sinds de samenwerking met De Nieuwe Band. Veel vragen worden beantwoord en hij is trots op het lage percentage aan derving: 4% in de winkels en 0,3% bij online verkoop.
Odin laat geen producten invliegen en levert producten van het seizoen (dus geen zacht fruit in de winter). Bovendien is er veel aandacht voor duurzame verpakkingen (liefst geen verpakking), waarbij steeds wordt afgewogen of het nodig is en zo ja, hoe dan?
Producenten leveren zelf hun producten aan of via externe transporteurs. De Odin wagens verzorgen alleen de eigen distributie. Veel producten worden aangeleverd in dozen en er wordt dan ook veel karton afgevoerd. Daarover is met leveranciers overleg om de verpakking te minimaliseren. Ook de afdeling retouremballage heeft een belangrijke taak.
Uiteraard wordt ieder product opgeslagen in een ruimte met passende temperatuur, waardoor er veel grote ruimtes zijn van 4 graden Celsius. Voor kaas is er een aparte afdeling waar ook kaas in stukken wordt gesneden en gevacumeerd, zodat kleinere winkels niet verplicht zijn om grote eenheden te bestellen.
Tot besluit
Na een boeiende bijeenkomst eindigen we zoals gebruikelijk met een smakelijke lunch. Hierbij staan weer heerlijke gerechtjes met interessante achtergrondverhalen van iedereen op tafel. Uiteraard sluiten we met een dankwoord af: het gastvrije Odin heeft bevlogen medewerkers en een transparante bedrijfsfilosofie die na al die jaren nog uiterst actueel blijkt!
Het verslag van deze 40e bijeenkomst van Slow Food Utrecht Professionals op 27 mei 2019 bij Odin Foodcoop in Geldermalsen werd geschreven door Ellen Rippen, waarvoor dank!
