Al ruim 30 jaar zit Nico Waasdorp in de vis. Van verse wilde Alaska zalm tot bijvangst uit de Noordzee zoals pieterman; Nico vertelt smakelijk over alle soorten vis die hij verkoopt. “Ik eet vis het liefst alleen met olijfolie en een beetje zeezout. Dan proef je echt het verschil tussen alle soorten”. Met zijn groothandel in vis, Eco Seafood, zit hij op loopafstand van de visafslag in IJmuiden. “Zo blijven de lijntjes kort. Ik heb direct contact met de vissers en kan het verhaal vertellen aan de koks die bij ons inkopen.” Bij Eco Seafood kun je zowel gecertificeerde als niet-gecertificeerde vis kopen. Hoewel de prijs voor zowel chefs als consumenten toch nog een drempel is, verteld Nico graag waarom hij gelooft dat we moeten kiezen voor duurzame, gecertificeerde vis.
Tekst // Hilde Segond von Banchet
Beeld // Paul Rotheroe
“We hebben vier kinderen en ons gezin bestaat uit allemaal echte foodies; we houden van lekker eten. Maar we vinden het ook belangrijk dat we dat bewust doen. We hebben het onderling over smaak, duurzaamheid en dierenwelzijn. Mijn jongste dochter is altijd al bezig met gezonde voeding. Als je zelf kritisch bent op wat je eet, dan moet je dat ook zijn in je eigen bedrijf. Ik wil dat gedachtegoed overdragen, zowel op mijn medewerkers als op de consument” Daarom hebben zowel Eco Seafood als Nico’s visspeciaalzaak het MSC-, het ASC- als het Skal keurmerk. Ook is Nico voorzitter van de Kadergroep Visketen, waarmee hij partner was van het Food Film Festival in Amsterdam en later ook in Den Haag . “Als partner van het festival kwam ik in aanraking met de Youth Food Movement” [Red: Youth Food Movement heet tegenwoordig Slow Food Youth Network] “Ik zag dat de missie van Slow Food overeenkomt met mijn ideeën over goed en eerlijk voedsel. Daarom ben ik ook partner geworden van Slow Food in Nederland.”
“Als je zelf kritisch bent op wat je eet, dan moet je dat ook zijn in je eigen bedrijf.”
Vertrouwen op de visspecialist
“Door alle kookprogramma’s en bijvoorbeeld de Keuringsdienst van Waarden is er steeds meer aandacht voor voedsel. Mensen denken meer na over duurzaamheid, gezondheid en diervriendelijkheid. Ze realiseren zich meer dat er op sommige plekken wordt gerommeld met ons voedsel. Tegelijkertijd moeten we mensen nog veel bijbrengen over hoe je duurzame keuzes maakt. In het geval van vis is dat best ingewikkeld.” Want hoe zie je het verschil tussen duurzame tong en de niet-duurzame variant? Allerlei factoren spelen hierbij een rol: het gebied waarin de vis is gevangen heeft invloed en of daar een gezond bestand aanwezig is. De techniek waarmee de vis wordt gevangen heeft invloed op het bodemleven, andere soorten en ook het brandstofgebruik. Daarnaast zijn er soorten die überhaupt nog niet onderzocht zijn en waarvan dus onduidelijk is of er wel of niet een gezond bestand is. In het geval van kweekvis zijn er ook grote verschillen tussen kweekmethodes, voedsel en zwemruimte en de impact op het milieu.
“Mensen denken steeds meer na over duurzaamheid. In het geval van vis is dat best ingewikkeld.”
“Het verschil kan je bijna niet zien of proeven. Het is heel erg vertrouwen op de visspecialist die kan vertellen wat het verschil is. Ik vind het belangrijk dat je tenminste weet wat je eet. Daarom wil ik dat mijn medewerkers ook goed wordt opgeleid, vragen kan beantwoorden en snapt waarom we belang hechten aan certificering. Hoewel we ook vis zonder keurmerk verkopen is ons gecertificeerde assortiment de afgelopen jaren best verbreed. Bedreigde vissoorten verkopen wij niet ook al krijg je soms die vraag wel. Dan vertel ik dat we heel bewust kiezen voor gecertificeerde alternatieven. Want als ondernemer kijk je niet alleen naar de aankomende vijf jaar, je bent bezig met de aankomende twintig jaar. Tegen die tijd wil ik ook dat we nog kunnen genieten van vis. Daarom geloof ik dat we duurzame vis nodig hebben.”
Duurzaam vis vangen in de toekomst
Toch blijft het ingewikkeld om er achter te komen welke vis je wel of niet moet eten. “Maar als je het bijvoorbeeld hebt over schol dan is de boom-kor techniek, met een sleepnet en kettingen over de bodem, niet duurzaam. Terwijl het bestand wel goed is.” In januari 2018 stemde het Europese parlement, na verhitte discussies, in met een verbod op pulsvisserij, een techniek die wordt gebruikt bij het vangen van soorten zoals schol. Dat was voor de Nederlandse visserij een klap, omdat zo’n 30% van de vissers al met deze techniek werkte.
Hoewel er nog meer onderzoek moet worden gedaan, laat hoogleraar Adriaan van Rijnsdorp (WUR) aan Eenvandaag weten dat uit zijn onderzoek blijkt dat pulsvisserij inderdaad beter is voor de bodem, dat sommige ondermaatse vissen een grotere overlevingskans hebben met pulsvissen dan met boom-kor visserij, maar dat bepaalde kabeljauw soorten wel geschaad worden door deze techniek. Tegelijkertijd zeggen tegenstanders van de techniek dat een verbod vooral belangrijk is voor kleinschalige vissers die dichter bij de kust vissen en meer concurrentie zouden krijgen van grotere spelers wanneer pulsvissen toegestaan zou zijn.
Wat Nico betreft is het jammer als er een verbod op pulsvissen komt. “De Nederlandse visserij is innovatief en goed bezig. Er is in Nederland al veel onderzoek gedaan naar deze nieuwe techniek. Er moet nog meer onderzoek komen, maar de huidige techniek met sleepnetten is überhaupt niet duurzaam. Met pulsvisserij worden de vissen op de bodem opgeschrikt met kleine stroomstootjes. Deze techniek is beter voor de bodem, zorgt voor minder bijvangst en kost minder brandstof voor de schepen. Ik zie het daarom wel als een van de innovatieve technieken voor de visserij in de toekomst.”
“Ik word blij van ‘Fish and Chips’ op de kaart, waarbij de vis iedere dag een andere soort uit de bijvangst is.”
Als je kan kiezen, raadt Nico je aan om gecertificeerde vis te kopen. “Dan weet je dat de vis uit een duurzaam bestand komt, is opgevist met een duurzamere visserij techniek of op de juiste manier is gekweekt.” In de praktijk merkt Nico dat zowel chefs als consumenten wel geïnteresseerd zijn in zijn verhaal, maar vaak toch kiezen voor een goedkopere vis. “Dat is jammer, maar er zijn ook betaalbare alternatieven. Zo probeer ik ook meer aandacht te vragen voor bijvangst. Denk bijvoorbeeld aan schar, wijting of pieterman. Je ziet dat bijna nooit op de kaart staan, maar het is heerlijke vis die duurzaam is gevangen als bijvangst. Onbekend maakt onbemind, maar het is hartstikke lekker én betaalbaarder.”
— Wil je meer weten over Nico en Eco Seafood? Kijk op www.ecoseafood.nl of kijk deze aflevering van de Keuringsdienst van Waarden, waarin Nico meer verteld over bijvangst. Eco Seafood is officieel partner van Slow Food Nederland.