De zomer ligt achter ons, de herfst komt eraan. En dat is voelbaar op het land. Het wordt weer tijd voor pompoenen, appels en peren. Zo komt de veelzijdige Brabant Bellefleur ook weer vers van het land. Niet alleen lekker om moes van te maken, maar ook heerlijk ‘uit ‘t vuistje’, óf als warme traktatie; hete bliksem, een winterse aardappel-stamppot met Brabant Bellefleur!
Tekst // Slow Food Nederland
Beeld // appeltern.nl
Appels zijn een voorbeeld van het geweldige werk van de natuur. Ze behoren tot de rozenfamilie, het eetbare deel is de punt van de bloemsteel, de restanten van de bloem zijn de uitsteeksels, het kroontje aan de onderkant van de appel en de zaden worden netjes door het klokhuis beschermd.
Over de Brabant Bellefleur
Zo ook Bellefleur appels. Deze bestaan in vele soorten; Brabant, Enkel, Dubbel, Drents, Rood, Batavische en de Oxhoofd appel. Het is een bekende groep oude variëteiten, de bekendste daarvan is de Brabant Bellefleur. Zoals de naam al doet vermoeden, is de bloesem fleurig (en wit van kleur). De vrucht is knobbelig en heeft bordeauxrode strepen op een geel jasje. Bovendien kan de appel lang bewaard worden (Geplukt in oktober is de appel wel tot in het voorjaar goed te gebruiken). Jaren geleden werd de appel niet alleen beschreven als een stevige appel die uitblonk in vorm en kleur, maar ook qua smaak werd de Brabant Bellefleur als één van de meest smaakvolle beschouwd voor appeltaart en hete bliksem (een gerecht van aardappelpuree en appels).
In het begin van de twintigste eeuw kwam deze appel veel voor in de IJsselstreek. Later is hij verspreid over het hele land, maar gedijde het beste in het zuiden. In de jaren ‘40 verdween de Bellefleur appel langzaam uit de winkels. Waarschijnlijk vanwege de kleinere oogsten in vergelijking met de nieuwere rassen. Tegenwoordig wordt de Bellefleur alleen in historische tuinen en hobbyboomgaarden in de provincie Brabant in Zuid-Nederland gekweekt en kunnen de appels alleen rechtstreeks bij producenten worden gekocht.
Hete bliksem
De Brabant Bellefleur is een veelzijdige appel. Niet alleen geschikt als appel ‘uit ‘t vuistje’ (al dan niet wat klein en droog), maar ook om een fijne appel om langer te bewaren, als appel om moes van te maken of om te koken. De appel heeft een heerlijke zacht-zure smaak. Ideaal om er een warme traktatie van te maken; hete bliksem met Brabant Bellefleur.
Ingrediënten hete bliksem (voor 3 tot 4 personen)
- 1 kilo kruimige aardappels
- 400 gram zoetzure Brabant Bellefleur
- 400 gram andersoortige appels (bv. Notarisappel of Princesse Noble)
- 1 grote ui
- roomboter
- peper en zout
Bereiding hete bliksem (35 minuten bereidingstijd)
1. Schil de aardappels, snijd in partjes.
2. Schil de appels en verwijder de klokhuizen. Snijd in partjes en vervolgens in blokjes.
3. Pel en halveer de ui en snijd vervolgens in partjes.
4. Stop de aardappels in een ruime pan. Plaats de appels op de aardappels en dek af met de ui. Vul vervolgens de pan met water, zodat alles net onder staat. Voeg eventueel een flinke snuf zout alvast toe. Breng de pan aan de kook en laat zachtjes doorkoken gedurende 15 minuten.
5. Prik tegen het einde van de kooktijd in de aardappels om te kijken of deze gaar zijn, en laat ze anders nog een paar minuten langer doorkoken. Neem een flink glas van het kookvocht uit de pan, en giet vervolgens de aardappels af.
6. Gebruik een pureestamper om de aardappels, appels en uien tot een stamppot te stampen. Voeg vervolgens een flinke eetlepel (of meer) boter toe en stamp goed door. Samen met een scheutje van het kookvocht maak je de hete bliksem wat smeuïger.
Smaakvol en uniek culinair erfgoed
De Ark van de Smaak is een project van Slow Food met als doel biodiversiteit te behouden en herstellen. De Ark van de Smaak fungeert als catalogus van kleinschalige kwaliteitsproducten die horen bij een specifieke cultuur, historie of traditie van een streek of land. Hierdoor worden bijzondere groente- en fruitsoorten, granen, dranken, kazen, vleeswaren én dierensoorten beschermd. Slow Food doet dit, omdat de diversiteit in gewassen en dierlijke rassen, maar ook de diversiteit in lokale keukens in hoog tempo afneemt. Dat is niet alleen jammer, maar ook een risico voor de toekomst van ons voedselsysteem. Wereldwijd zijn er inmiddels meer dan 5000 producten opgenomen in de Ark van de Smaak, waarvan 76 Nederlandse. De smaakvolle Brabant Bellefleur is er één van.
– Wil jij ook vaker lokaal en uit het seizoen eten? Slow Food Nederland ontwikkelde een unieke culinaire kalender voor aan je keukenmuur met bijzondere Nederlandse groente- en fruitsoorten. De Brabantse Bellefleur is er ook op afgebeeld. Bestel de poster via www.slowfood.nl/kalender.