Onder grote belangstelling verkoos een zes-koppige jury, zaterdag 24 november in De Maathoeve te Heeten, drie stoofperenrassen om opgenomen te worden in de Ark van de Smaak: het Winterlouwtje, de Kamperveen en de Winterjan. Uiteindelijk vond de jury de welbekende Gieser Wildeman de lekkerste stoofpeer van Nederland, maar het Winterlouwtje kwam dicht in de buurt.
Tekst // René Zanderink
Beeld // René Zanderink
Het Winterlouwtje is een peertje dat zich kenmerkt door meer zuur in zijn smaak en dat wordt niet door iedereen geapprecieerd. De Gieser Wildeman wordt niet opgenomen in de Ark omdat het een wijd verbreide stoofpeer is en in elke supermarkt aanwezig is. De Ark commissie beoogt juist de biodiversiteit te bevorderen en de aanplant van Winterlouwtje, Kamperveen en Winterjan te stimuleren. De Zoete Brederode peer viel helaas af.
De keuring van vijf bijzondere perenrassen
De vijf perenrassen werden in twee vormen aan de jury te proeven voorgelegd: in water gekookt (dus geen rode wijn of bessensap toegevoegd) en in boter gebakken vorm. Doordat de peren maar kort gekookt werden kregen ze geen kans rood te worden en kwamen ze misschien niet tot volle expressie van smaak. Het bakken in boter – wellicht een eeuwenoud gebruik totdat de aardappel kwam – viel niet in goede aarde. Duidelijk is dat veel kennis verloren is gegaan en dat het ideale kook- of bakmoment voor elk perenras – ook afhankelijk van het seizoen en de rijpheid – meer kennis van de kok of keukenenthousiasteling vraagt.
Het Winterlouwtje of Louwtjespeer (ook wel Late Groentjes genaamd) is een zeer oud stoofperenras. Het kookt mooi rood en heeft een goede friszure smaak. Daarnaast kook deze peer niet snel stuk. Groengeel, later geelgroen met rode blos aan zonzijde. Verspreide roestvlekken. Consumptietijd is van eind november tot in februari. Januari ontleent de bijnaam ‘Louwmaand’ aan het woord ‘looien’, het bewerken met looizuur. Wellicht dat daar een verband zit. Zit zeer vast aan de boom, goed dus voor buitenkanten van boomgaarden.
Heerlijk en uitgebreid perendiner
Na afloop van de keuring werden in drie gangen ruim twaalf perengerechten (chef-kok Agnes de Graaf) geserveerd met begeleidende perendranken (sap en eau de vie de poires van Verhage uit Luttelgeest) onder muzikale begeleiding van Henk Groote (o.a. Perenlied) opgediend. Beste smaakmakers waren daarbij de eendenborst met zuurkool en peren, varkensrollade met perensaus, peer in gerookt spek, peer in bladerdeeg met geitenkaas en tot slot de perenvlecht die de concurrentie met de appeltaart als nationaal nagerecht absoluut aan kan.
Vruchtbare samenwerking
Wij danken Felix Wilbrink (De Telegraaf), Klaske Bakker (Landleven), Karin van der Toorn (CDA-politicus en oud-voorzitter LTO Noord), Auke Kleefstra (pomoloog Noordelijke Pomologische Vereniging), chef-kok Jim Jager (Restaurant Reimink) en René Zanderink (Ark van de Smaak-commissie) voor hun deelname aan de jury.
Ook gaat dank uit naar de Noordelijke Pomologische Vereniging (voorzitter Tammo Katuin en Marien Zeilstra) voor de samenwerking en het (voor)selecteren van de peren (er staan bijna 500 perenrassen in de Oranje Lijst (zie: www.deoerakker.nl bij peer). Bij de NPV kunt u bomen van de hierboven genoemde rassen bestellen en daar meer lezen over het Internationaal Pyrus (Peren) Project. Volgend jaar gaan we verder met de handperen.