Productnaam
Rabarber ‘Red Champagne’
Wetenschappelijke naam
Rheum Rhabarbarum ‘Red Champagne’
Zaaien / oogsten
Stekken: voor- of najaar
Oogsten: begin mei tot en met half juni
Rusten: half juni tot en met het voorjaar
Kenmerken
Rabarber behoort tot de ‘duizendknoopachtigen’, net als boekweit en zuring. Rabarber kwam al voor in het Zuid-Russische Wolvega gebied. Via de Rode Zee en Griekenland kwam de plant in Italië terecht. Het gebruik van de bladstelen was in het Midden-Oosten bekend en is vanaf 1750 ook in Engeland op gang gekomen. Vanaf ongeveer 1800 werd in Engeland de eerste rabarber voor de markt geteeld. Vijftig jaar later werd rabarber in Duitsland geteeld en in Nederland tegen 1900.
Waarom heet dit ras Champagne rood?
De Champagnerode rabarber heeft een karakteristieke fris zure en enigszins prikkelende smaak. Mogelijk heeft deze rabarber aan dat laatste, zijn naam te danken, maar er zijn ook andere verhalen over de oorsprong. Er was een periode dat er veel rabarber vanuit Engeland naar het champagnegebied werd geëxporteerd. Er zijn verhalen dat de eerste champagne met rabarber werd verrijkt, door de hoge kosten schijnt dit procedé veranderd te zijn. Bewijs hiervoor is er nog niet gevonden. Het is een midden vroeg ras, maar weinig populair bij telers omdat ze in de meeste opzichten qua productie net niet met de beste meekan In de genenbank van Wageningen staat dit ras op de Oranje-lijst, maar hij wordt nog wel geteeld! Enkele honderden bossen per seizoen worden er geteeld door Wim Bijma in Osdorp. De champagnerabarber kreeg hij van Jan Geschiere. Jan was tuinder in Spaarndam en door oprukkende woningbouw was hij genoodzaakt, in de jaren tachtig van de vorige eeuw, om met zijn bedrijf te stoppen.
De rabarberspecialist Geschiere gaf de laatste champagne-rabarberplantjes aan Wim, die nu al zo’n dertig jaar liefdevol voor het ‘hout’ zorgt, want zo werd en wordt in de handel de rabarber nog genoemd. Rabarbertelers gingen ‘hout’ hakken, de stelen werden in een kist gelegd en het blad werd er afgehakt zodat de rabarber precies in de kist pasten. Vooral het dikkere soort ‘Paragon’ gaf hierbij een houtachtig klankeffect. De champagnerabarber van Wim wordt voorzichtiger geoogst, want het zijn de laatste planten van ’n beroemd ras, dat nergens meer wordt geteeld. Er zijn wel veel hobbytuinders die dit ras nog telen. De fris zurige smaak van de rabarber wordt veroorzaakt door appelzuur, oxaalzuur en citroenzuur. Oxaalzuur vermindert de opname van kalk in de darmen. Bij het koken van rabarber werd vroeger een mespuntje krijt(poeder) toegevoegd, dat was gewoon bij de drogist te koop. Inmiddels is vast komen te staan dat spinazie net zoveel oxaalzuur bevat en dat, met een gevarieerd voedingspatroon, een beetje oxaalzuur geen kwaad kan. Na de langste dag (21 juni) neemt het gehalte aan oxaalzuur toe. Wil je ook volgend jaar weer kunnen genieten van rabarber dan is het beter om na 21 juni geen stengels meer te oogsten. Oogst je namelijk wel alle stelen dan put je de plant uit en heeft de plant onvoldoende energie om de winter te overbruggen en het volgende jaar weer stengels te produceren. Er wordt wel gezegd dat de bladeren van de rabarber giftig zijn, maar volgens rabarberdeskundige Jaap Vlaming ‘ kletst iedereen elkaar na, er is geen hard bewijs voor’. Het blad is wel uitstekend te gebruiken om er een extract van te maken. Samen met een zeepoplossing is dit een prima bestrijdingsmiddel tegen luizen en andere insecten in de tuin. Rabaraberblad is ook prima te gebruiken als mulch in de tuin en om eronder slakken te vangen. Er zijn wel ruim honderd rassen rabarber. Wil je deze eens bewonderen, breng dan een bezoek aan Jaap Vlaming op Texel. Hij heeft, naast de verzameling van Harlow Carr, Harrogate in Engeland, de grootste verzameling rabarber van de wereld! Overal uit de wereld vandaan heeft hij een stekje met een verhaal meegenomen. Maar ook op Texel vond hij bijzondere rassen, vooral in oude tuinen van boerderijen, sommige rassen heeft hij de naam gegeven van de daar toen woonachtige boerenfamilie. Het is een prachtig gezicht in het voorjaar, die rode bollen in zijn moestuin, die opeens bladeren blijken te worden. Jaap: ”Het is net een geboorte, alsof de foetus ontspruit”.
Culinair
Rabarber kan op vele manieren worden verwerkt; rabarbertaart, -compote, -jam, -chutney, -siroop, -wijn en rabarbermoes zijn maar enkele van de vele mogelijkheden.
Verkoopadressen
Stekken
www.vreeken.nl
Producent/teler
Wim Bijma
Osdorperweg 943
1067 SW Amsterdam
06-22190967
bijmawim@gmail.com
www.wimbijma.com
Verdere teelt alleen hobbymatig.
Leverancier
Han de Kroon Horecavers
Bingerweg 20
2031 AZ Haarlem
023.5270747
info@horecavers.nl
www.horecavers.nl